W ubiegłym roku, według danych Polskiej Organizacji Gazu Płynnego, działało w naszym kraju 6050 stacji autogazu. To o 300 mniej niż w roku 2008. Taki trend widoczny był również w poprzednich latach. Zamykane są niezależne stacje, które miały w swojej ofercie jedynie LPG. Sprzedaż przenosi się stacje benzynowe, w szczególności markowe obiekty dużych koncernów, gdzie klient może nie tylko zatankować paliwo, ale również zrobić zakupy w sklepie, umyć samochód czy wypłacić pieniądze z bankomatu. Eksperci podkreślają jednak, że na rynku będzie miejsce również dla niezależnych modułów nastawionych na sprzedaż wyłącznie LPG. "Mniejsze koszty funkcjonowania, poprawa obsługi i poszerzenie gamy oferowanych produktów to również atuty i kierunki zmian niezależnych detalicznych sprzedawców autogazu" – piszą eksperci z Polskiej Organizacji Gazu Płynnego, w raporcie rocznym za 2009 rok.
Kierowcy chcą jeździć na ekologicznym paliwie
Pomimo spadku liczby stacji, rośnie jednak liczba pojazdów zasilanych gazem płynnym. W ubiegłym roku. W 2009 roku zainstalowano ok. 140 tys. nowych instalacji gazowych. W tym samym czasie złomowano 50 tys. sztuk pojazdów. Oznacza to, ze w ubiegłym roku liczba instalacji zwiększyła się o 90 tys. W pierwszej połowie roku odnotowano spadek montażu nowych instalacji. Okres wakacyjny i jesienny to czas odbudowy rynku montażu instalacji autogazowych.
Według danych Polskiej Organizacji Gazu Płynnego srednia wieku samochodu z instalacją LPG to 14 lat. Instalacje były i są w zdecydowanej większości montowane w wyspecjalizowanych warsztatach do wcześniej zakupionego pojazdu. Branza ma jednak nadzieję że w ofercie koncernów samochodowych działających na polskim rynku znajdą się wkrótce pojazdy z fabrycznie zainstalowanymi instalacjami.
Do końca ubiegłego roku widoczne było rosnące zainteresowanie silnikami na olej napędowy, kosztem spadku zainteresowania samochodami na benzynę. Jednakże malejąca różnica pomiędzy olejem napędowym a benzyną może według ekspertów przełożyć się na zahamowanie tej tendencji.
Niewielki spadek autogazu
Zgodnie z szacunkami Polskiej Organizacji Gazu Płynnego łączna sprzedaż autogazu wyniosła w 2009 roku 1 mln 705 tys. ton. To o 3,7 proc. mniej niż w roku 2008. Według ekspertów głównym czynnikiem, który ukształtował wyniki w tym segmencie była niepewność co do podwyżki podatku akcyzowego, o których mówiło się w 2008 roku. Przez to początek 2009 roku upłynął pod znakiem spadków wysokości 6-8 proc. Dalsza część roku upłynęła jednak spokojnie, a zainteresowanie autogazem zaczęło się odbudowywać. " Po ostatnich decyzjach władz państwowych tj. utrzymaniu stawki podatku akcyzowego na 2010 rok niezmienionym poziomie, nieznacznej podwyżce opłaty paliwowej, zaliczeniu tego paliwa do ekologicznych paliw alternatywnych oraz, przyszłość tego segmentu rynku rysuje się dość optymistycznie. Dużym impulsem dla tego segmentu mogłaby być gwarancja utrzymania poziomu stawki podatku akcyzowego w odpowiedniej wysokości w dłuższej perspektywie czasu. Dobrym przykładem dla tego typu rozwiązań jest rynek niemiecki, gdzie po przyjęciu odpowiednich regulacji nastąpiło zdecydowane ożywienie rynku a ilość stacji LPG prawdopodobnie osiągnie nasz poziom już na przełomie tego roku" – czytamy w raporcie POGP. Eksperci podkreślają również, że szansą dla segmentu autogazu może być również umożliwienie samoobsługi przy tankowaniu LPG na stacjach. Po pierwsze umożliwiłaby ona oszczędności ze strony operatorów stacji, jak również przełożyła się na wizerunek tego paliwa wśród kierowców. "Kwestia, która wymaga rozwiązania przy wprowadzeniu tego rozwiązania jest utrzymanie i poprawa standardów bezpieczeństwa w zakresie tankowania pojazdów. Bezpieczne rozwiązania techniczne mogą skutkować tym, że ten nośnik napędu będzie paliwem bardziej przyjaznym dla klienta, lepiej przez niego postrzeganym a w ostatecznym rozrachunku bardziej akceptowalnym i popularnym" – oceniają eksperci Polskiej Organizacji Gazu Płynnego.
Ceny idą do góry
2009 rok, w porównaniu z rokiem 2008 był znacznie spokojniejszy pod względem hurtowej ceny gazu. Rok rozpoczął się stosunkowo niskimi cenami zaopatrzenia – ok. 400 USD/tonę dla butanu i prawie 500 USD/tonę dla propanu. Następnie przez cały rok ceny stopniowo rosły (jedynym miesiące, w którym zanotowano spadki był marzec). Rok zakończył się cenami na poziomie 680 USD/tonę dla butanu i 710 USD/tonę dla propanu.
W 2009 roku ze względu na spadek sprzedaży w pierwszym półroczu dało się zaobserwować nadpodaż produktu na rynku. "Kluczową rolę odgrywają notowania cen na granicy wschodniej z uwagi na dotychczasową strukturę dostaw produktu na rynek polski, gdzie produkcja krajowa zabezpiecza tylko 12,3 proc. popytu, oraz na zasadniczą zmianę głównych zagranicznych kierunków zaopatrzenia. Jakkolwiek polski rynek LPG jest elementem rynku europejskiego, a tym samym trendy cenowe produktu na rynkach europejskich przenoszą się na rynek polski, to z uwagi na wcześniej wymienioną strukturę zaopatrzenia polscy operatorzy gazu skroplonego LPG opierają się przede wszystkim właśnie na tych notowaniach. Można jednoznacznie stwierdzić, że sytuację cenową określały uzgodnienia handlowe z partnerami z Rosji i /Kazachstanu skąd sprowadzono prawie 70 proc. całego produktu" -oceniają eksperci Polskiej Organizacji Gazu Płynnego.
Autogaz: taniej niż w 2008
Średnie ceny hurtowe autogazu były w 2009 roku o 13 proc. niższe niż w roku 2008, ale – co ciekawe – o 3,7 proc. wyższe niż ceny w 2007 roku. Jedynie w listopadzie i grudniu odnotowano wyższe ceny hurtowe autogazu w porównaniu z analogicznymi miesiącami poprzedniego roku. Średni w 2009 za autogaz w hurcie trzeba było zapłacić 1,72 zł/litr, podczas gdy rok wcześniej było to 1,81 zł/litr, a w 2007 1,65 zł/litr.
Niższe ceny LPG w detalu
Z kolei w sprzedaży detalicznej, według analiz Polskiej Organizacji Gazu Płynnego, poziom cen autogazu był zdecydowanie niższy w poszczególnych miesiącach wobec 2008 roku i nieznacznie niższy niż w 2007 roku. Średnia cena detaliczna wyniosła w ubiegłym roku 1,95 zł za litr, wobec 2,23 zł/litr w 2008 roku i 2,06 zł/litr w roku 2007. Odnotowano zatem spadek odpowiednio o 13 proc. i 5,5 proc.
Najwyższe średnie miesięczne ceny autogazu w detalu były w listopadzie. Paliwo to kosztowało wówczas 2,13 zł/litr (podobnie było w listopadzie 2007 roku, kiedy za litr LPG płacono średnio 2,31 zł za litr W 2008 roku najwyższa średniomiesięczna cena została odnotowana w październiku.
Akcyza jak zwykle za wysoka
Podatek akcyzowy w 2009 roku pozostał na niezmienionym poziomie, jego wysokość wciąż jednak jest na poziomie wyższym niż zalecenia europejskie (minimum 125 euro za tonę). Według średnioważonego rocznego kursu wymiany NBP wysokość podatku akcyzowego wyniosła 161 euro/tonę.
W 2009 roku średnie obciążenie podatkowe dla autogazu wyniosło 41,3 proc. (łączny udział wszelkich podatków i opłat w cenie detalicznej produktu). To o 3 punkty procentowe więcej niż w roku 2008. Niezmieniona był stawka akcyzy oraz wysokość stawki VAT, nieznacznie podwyższono opłatę paliwową. Zmiana obciążenia podatkowego wynikała ze zdecydowanie niższej ceny detalicznej. Ze względu na niższą średnią roczną cenę autogazu zmalała również cena netto i tym samym podatek VAT płatny od ceny netto powiększonej o opłatę paliwową i akcyzę. Zmniejszenie podatku VAT wyniosło prawie 50 zł za każde 1000 litrów paliwa.
W 2009 roku utrzymywał się korzystna proporcja miedzy cenami autogazu oraz benzyny. Średnia cena detaliczna autogazu utrzymywała się w poszczególnych miesiącach w okolicach 2 zł/litr. Cena EU95 z poziomu ok. 3,5 zł/litr w styczniu, poprzez 4,2 zł/litr w lipcu doszła do poziomu ok. 4,1 zł/litr w grudniu. (porównanie to nie uwzględnia jednak zwiększonego o 15-20 proc. jednostkowego zużycia LPG niż benzyny w pojazdach samochodowych). Z danych POGP wynika, że na początku roku cena autogazu stanowiła 57 proc. ceny benzyny EU95, a na końcu roku było to 49 proc., przy czym najlepszą proporcje odnotowano w czerwcu (41 proc.). W roku poprzednim było to odpowiednio 53 i 58 proc., przy najniższym poziomie również w czerwcu, a także w lipcu (47 proc.). Średnioroczna cena autogazu w 2009 roku wynosiła 47 proc. ceny benzyny EU95 (2,20 zł/litr paliwa).
"Uwzględniając większe zużycie LPG niż benzyny każdy kierowca, który zdecydował się na używanie tego ekologicznego nośnika napędu mógł zaoszczędzić od 1,82 do 1,91 złotego na każdym litrze zakupionego paliwa. W przypadku instalacji zaawansowanych technologicznie ta oszczędność mogła być jeszcze większa o kilka punktów procentowych" – wyliczają eksperci z Polskiej Organizacji Gazu Płynnego".